Obelisk of Theodosius ( Dikilitas , Sultanahmet )

Theodosius Dikilitaşı, veya yalnızca Dikilitaş, Sultanahmet Meydanı'nın güney 

tarafında, Yılanlı Sütun'un yanında bulunan bir Antik Mısır dikilitaşıdır. 

MS 390 yılında Roma imparatoru I. Theodosius tarafından Mısır'dan getirilerek 

şimdiki yerine dikilmiştir.

Dikilitaş ilk olarak Mısır firavunu III. Tutmosis tarafından MÖ 15. yüzyılda

yaptırılmış ve Karnak tapınağının yedinci pilonunun güneyine dikilmişti.

Roma imparatoru II. Constantius MS 357 yılında dikilitaşı tahtta bulunuşunun

20. yılı onuruna Nil ırmağı üzerinden İskenderiye şehrine getirtti. Daha sonra,

MS 390 yılında imparator I. Theodosius dikilitaşı gemi ile İstanbul'a getirterek

Hipodrom'da şimdiki yerine diktirdi.Dikilitaş kırmızı Asvan granitinden yapılmıştı

ve orijinal yüksekliği 30 m idi. Ama ya nakliye sırasında ya da şimdiki yerine

yerleştirilirken alt bölümü tahrip olduğu için bugünkü yüksekliği 18,45 m'dir

(kaidesi ile birlikte 24,87 m). Ağırlığı yaklaşık olarak 200 ton'dur.

ŞARK MEKTUPLARI kitabının sahibi Lady Montagu, 1718 tarihindeki mektupların

birinde şunları yazmıştır: Bu taş, murabba şeklinde yontma taştan bir ayak üzerine

mevzu dört sütun üzerinde duruyor. Taşın iki ayağında Kabartma olarak bir muharebe

ve bir meclis resmi var. Diğer ikisinde ise Rumca ve Latince şunlar yazmaktadır:

Kuzeybatı cephesi

“18. sülaleden Yukari ve Asagi Mısır’ın sahibi 3. Tutmosis, Tanrı Amon’a kurbanını 

sunduktan sonra Horus’un yardımıyla bütün denizleri ve nehirleri hükmü altına

 alarak hükümdarlığının otuzuncu yılı bayramında bu sütunu daha nice zamanların

getireceği bayramlar için yaptırdı ve dikti.”

Kuzey cephesi

“Gizli ve kutsal ismin her tecellisine mazhar olan tanrı Amon’a kurbanını büyük

 bir acz içinde sunduktan sonra, ondan yardımlar dilenerek güneyin dostu, dinin 

nuru iki tacın (Aşağı ve Yukarı Mısır) sahibi, kudretli hükümdar ülkesinin 

sınırlarını Mezopotamya’ya kadar götürmeye azmetti.”

Güneydoğu cephesi

“Güneşin doğduğu sırada sahip olduğu altın renkleri dünyaya yayan Horus’un 

verdiği kuvveti, serveti, kuvvetli sevgi, saygıyı taşıyan ve Aşağı ve Yukarı Mısır’ın

tacına sahip olan ve bizzat Güneş tarafından seçilmiş olan firavun, bu eseri 

babası Ra için yaptırdı.”

Güney Cephesi

"Tanrı Horus’un lütfuna mazhar olan ve Güneş’in oğlu unvanını taşıyan 

Aşağı ve Yukarı Mısır’ın hükümdarı olan firavun, kudret ve adaletle bütün 

ufuklara nur saçtı. Ordusunun önüne geçti. Akdeniz’de dolaştı, bütün dünyayı

 mağlup etti. Sınırlarını Naharin’e kadar yaydı. Mezopotamya’ya azimle gitti, 

büyük savaşlar yaptı".

Dikilitaşın kaidesinde yer alan yazılarsa Doğu Roma İmparatorluğunda adet
 olduğu üzere Grekçe ve Latince yazılmış.

Grekçe yazı bir anlatıcı ağzından şöyle diyor

	« Devamlı bir suretle yerde duran bu taşı dikme cesaretini İmparator Theodosius gösterdi ve yardımına Proclus çağrıldı. Bu şekilde otuz iki günde yerine dikildi. »

Latince metinse taşın ağzından yazılmış

	« Önceleri direnmiştim; fakat yüce efendimizin emirlerine itaat ederek, yenilen tiranlar üzerinde zafer çelengini taşımam gerekti. Her şey Theodosius ve onun kesintisiz sülalesine boyun eğiyor. Bana da galip geldiler ve reis Proclus’un idaresi altında otuz günde yükselmeye mecbur oldum. »

ve çemberle çevrili alanın toprak boyu eskideki toprağın boyudur.

The Obelisk of Theodosius (Turkish: Dikilitaş) is the Ancient Egyptian obelisk of
Pharaoh Tutmoses III re-erected in the Hippodrome of Constantinople (known today as  
At Meydanı or Sultanahmet Meydanı, in the modern city of Istanbul, Turkey) by the
Roman emperor Theodosius I in the 4th century AD.

The obelisk was first set up by Tutmoses III (1479–1425 BC) to the south of the seventh
pylon of the great temple of Karnak. The Roman emperor Constantius II (337-361 AD)
had it and another obelisk transported along the river Nile to Alexandria to
commemorate his ventennalia or 20 years on the throne in 357. The other obelisk was
erected on the spina of the Circus Maximus in Rome in the autumn of that year, and
is today known as the Lateran obelisk, whilst the obelisk that would become the
obelisk of Theodosius remained in Alexandria until 390, when Theodosius I (378-392 AD)
 had it transported to Constantinople and put up on the spina of the Hippodrome there.

The Obelisk of Theodosius is of red granite from Aswan and was originally 30m tall, like the
 Lateran obelisk. The lower part was damaged in antiquity, probably during its transport
or re-erection, and so the obelisk is today only 18.54m (or 19.6m) high, or 25.6m if the
 base is included. Between the four corners of the obelisk and the pedestal are four bronze
cubes, used in its transportation and re-erection.Each of its four faces has a single
central column of inscription, celebrating Tutmoses III's victory on the banks of the river
Euphrates in 1450 BC.

Origin Wikipedia ...